გურამ ნიკოლაშვილი სტრასბურგის გადაწყვეტილებაზე: ნაციონალ პოლიტიკოსებს არ სიამოვნებთ ამგვარი ვერდიქტის მოსმენა, ამიტომაც არ იმჩნევენ გამოტანილ განაჩენს

„2020 წლის 2 აპრილს გამოქვეყნებულ ვერდიქტში ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ 2006 წელს ნომერ მეხუთე სასჯელაღსრულების დაწესებულებაში არეულობის ჩახშობის საქმეზე სახელმწიფოს მიერ პატიმრების სიცოცხლის უფლების შელახვა დაადგინა“, - წერს საჯარო პოლიტიკის სპეციალისტი გურამ ნიკოლაშვილი „ფეისბუკში“ გამოქვეყნებულ ბლოგში.

როგორც ნიკოლაშვილი აღნიშნავს, ცხადია, რომ დღეს მოქმედ ნაციონალ პოლიტიკოსებს არ სიამოვნებთ ამგვარი ვერდიქტის მოსმენა. ამიტომაც ტოვებენ უყურადღებოდ და არ იმჩნევენ გამოტანილ განაჩენს.

„მათ მხოლოდ ოპოზიციაში ყოფნისას ახსოვთ დასავლეთი, მისი ის სტრუქტურები, რომლებიც მათ პოლიტიკურ დღის წესრიგს უნდა დაეხმაროს ხელისუფლებაში დასაბრუნებლად. ხოლო რაც შეეხება ფუნდამენტურ დასავლურ ღირებულებებს, მათთვის ის სრულიად უცხოა. ხელისუფლებაში ყოფნისთანავე მათში იღვიძებს ბოლშევიკ წინაპართა სისხლის ყივილი, რომელიც ადამიანზე სახელმწიფოს ტოტალიტარული წნეხის მოთხოვნილებითაა გაჟღენთილი“, - წერს გურამ ნიკოლაშვილი.

„გადაწყვეტილებაში ნათქვამია, რომ „ევროპული კონვენციის მეორე მუხლი დარღვეულია როგორც პროცედურულ, ისე არსებით ასპექტში. სასამართლომ, ასევე, დაადგინა, რომ სამართალდამცველების მხრიდან ლეტალური იარაღის გამოყენების გადაწყვეტილება შეიძლებოდა გამართლებული ყოფილიყო იმ შემთხვევაში, თუ არეულობის დროს პატიმრები მათ წინააღმდეგ ცეცხლსასროლ იარაღს გამოიყენებდნენ, თუმცა იმ ხარისხის ძალის გამოყენება, რასაც ადგილი ჰქონდა, არ წარმოადგენდა აბსოლუტურ აუცილებლობას. სხვა ყველაფერთან ერთად, ეს გამოჩნდა სამართალდამცველების მხრიდან რეაგირების არასათანადო დაგეგმვაში. ფაქტში, რომ ლეტალური ძალის გამოყენება იყო არაშერჩევითი და გადამეტებული და ასევე, იმიტომ, რომ მთავრობამ ვერ შეძლო, პატიმრებისთვის ადეკვატური სამედიცინო მხარდაჭერის გაწევა პოლიციის ოპერაციის შემდეგ“.

როგორც გამოძიებითაა დადგენილი, „ე.წ. ციხის ბუნტს წინ უძღოდა 2006 წლის 27 მარტს სასჯელაღსრულების დეპარტამენტის მაშინდელი უფროსის, ბაჩანა ახალაიას, მხრიდან პატიმრების – გ.ა.-ს და ზ.ვ.-ს – სასტიკი ცემა, რამაც გამოიწვია პატიმრებში მღელვარება. ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილების მიხედვით, მღელვარების ჩახშობისა და ძალის გამოყენების გადაწყვეტილება მიღებულ იქნა ბაჩანა ახალაიას მიერ საქართველოს იუსტიციის მაშინდელ მინისტრთან შეთანხმებით და სპეცოპერაციის საერთო ხელმძღვანელობასაც ბაჩანა ახალაია ახორციელებდა იუსტიციის მაშინდელ მინისტრსა და მოადგილეებთან ერთად“, - წერს გურამ ნიკოლაშვილი.

მისი თქმით, „ნაცმოძრაობის“ ერთიანმა გუნდმა ხელისუფლებაში ყოფნისას მოახერხა და ვითომ ქურდული მენტალიტეტისა და კრიმინალის წინააღმდეგ ბრძოლა იმგვარად წარმართა, რომ მართლაც ევროპაც კი გააოცა.

„ვითომ ლეგიტიმური მიზნის მისაღწევად მათ აირჩიეს გზა და შვეს მონსტრები, რომლებმაც საბოლოოდ შეიწირეს მათი მმართველობა. მიზანი ამართლებს საშუალებას - შუასაუკუნეების ამ მაქსიმიდან ევროპა დიდი ხანია გამოვიდა, მაგრამ ვერ გამოვიდნენ შუა საუკუნეების ქართველი ნეობოლშევიკები. ჩვენი ისტორიის ჟანრის კანონის თანახმად, ისინი დამარცხებისთანავე უნდა განადგურებულიყვნენ პოლიტიკურ ველზე, თუმცა, ბედის ირონიით, ისევ თანამედროვე დასავლურმა ჰუმანიზმმა უზრუნველყო მათი გადარჩენა.

არათუ პანდემიურ პროცესს ვერ გაუმკლავდა მაშინდელი ხელისუფლება, როგორადაც იგი ნათლავდა კრიმინალურ მენტალიტეტს, არამედ ისინი თავად გახდნენ მიმდინარე სეზონური გრიპის პანდემიად ქცევის წყარო. მათ არათუ დაიცვეს მოსახლეობა ძალადობისგან, თავად იქცნენ უდიდეს მოძალადეებად. საბედნიეროდ, პოლიტიკური კორონავირუსი ჩვენმა ქვეყანამ სამუდამოდ მოიხადა და ახლა მხოლოდ ბიოლოგიურ ვირუსს ებრძვის.

დასასრულ კი, რაც შეეხება ისტორიის ამ ფურცლის ხელმოცარულ გმირს, ბაჩო ახალაიას (რომლის გმირად დაბრუნებასაც ფუჭად ელიან პოლიტიკურ ველზე), მისი დატოვებული პოლიტიკური კვალი ბიოგრაფიული ვიკიპედიის მოკლე გვერდის სქოლიოში დაეტია:

1. ↑ ნაცემი პატიმარი შველას ითხოვს, Humanrights.ge, 27.03.2006.

2. ↑ სახალხო დამცველი ბაჩო ახალაიას ციხეში ბუნტის პროვოცირებაში ადანაშაულებს, Humanrights.ge, 22.05.2006.

3. ↑ სოზარ სუბარმა ბაჩო ახალაიას წინააღმდეგ ახალი სამხილი წარმოადგინა, Humanrights.ge, 08.06.2006.

4. ↑ ოპოზიცია გმობს ახალაიას თავდაცვის მინისტრად დანიშვნას, სივილ ჯორჯია, 28.08.2009.

5. ↑ ბურუსით მოცული ციხის ინციდენტი, სივილ ჯორჯია, 03.04.2006.

6. ↑ ეუთო შეშფოთებულია ციხეში მომხდარი ინციდენტის გამო, სივილ ჯორჯია, 01.04.2006“, - წერს გურამ ნიკოლაშვილი.

ინფორმაციისთვის, სტრასბურგის სასამართლომ დაადგინა, რომ 2006 წელს სასჯელაღსრულების მეხუთე დაწესებულებაში არეულობის ჩახშობის საქმეზე სახელმწიფოს მიერ პატიმრების სიცოცხლის უფლება შეილახა.

გადაწყვეტილებაში აღნიშნულია, რომ სასამართლომ საქმეზე „კუხალაშვილი და სხვები საქართველოს წინააღმდეგ“ ევროპული კონვენციის მეორე მუხლის – ადამიანის სიცოცხლის უფლების დარღვევა დაადგინა. გადაწყვეტილებაშია ნათქვამია, რომ „მეორე მუხლი დარღვეულია როგორც პროცედურულ, ისე არსებით ასპექტში“.