მთავარი

ძიება

ვიდეო

ქვიზები

კონტაქტი

გაამართლა თუ არა ვაქცინაციის ლატარიებმა - როგორია სხვადასხვა ქვეყნების გამოცდილება?

ლატარია აცრილებისთვის
1632210604
COVID-19

კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინაციის წამახალისებელი ლატარიები არა მხოლოდ საქართველოში, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანაში იმართება. აღნიშნული გათამაშება არ არის ის ძირითადი მიზეზი, რის გამოც მოქალაქე აცრას დათანხმდება, მაგრამ ეს არის კიდევ ერთი დამატებითი სტიმული, რამაც შეიძლება წაახალისოს ვაქცინაციაში ჩართვისთვის მოქალაქის გადაწყვეტილება.

საქართველოში ლატარია ჯერ ახალი დაწყებულია და რთული შესაფასებელია, რამდენად წაახალისა აღნიშნულმა კამპანიამ ვაქცინაციის პროცესი, თუმცა, საინტერესოა სხვა ქვეყნების გამოცდილება, სადაც ვაქცინაციის წამახალისებელი ლატარიები საქართველომდე გაცილებით ადრე დაიწყო.

აშშ-ის გამოცდილება - 1 მილიონი დოლარი!

არკანზასი - სრულად აცრილები იღებენ 20$-ის ეკვივალენტის ლატარიის ბილეთს, რითაც შესაძლებელია 1 მლნ $ მოგება.

კალიფორნია - აცრილებში შემთხვევითი შერჩევის პრინციპით შეირჩა 10 გამარჯვებული და თითოეულს გადაეცა 1.5 მლნ $.

მინიმუმ ერთ აცრა ჩატარებულ, 12 წლის ზევით ასაკის მქონეს უფლება ჰქონდა მონაწილეობა მიეღო ლატარიაში. თუ არასრულწლოვანი მოიგებდა, თანხა იდებოდა შემნახველ ანგარიშზე მათ სრულწლოვანებამდე. გარდა ამისა, შტატმა ჩაატარა 2-რაუნდად პარასკევის 50 000$ ეკვივალენტის გათამაშება, სადაც ჯამში შერჩეული იყო 30 გამარჯვებული. ასევე, თუ არასრულწლოვანი მოიგებდა, თანხა იდებოდა შემნახველ ანგარიშზე მათ სრულწლოვანებამდე.

კოლორადო - ჯანდაცვის დეპარტამენტი ყოველ კვირას ახორციელებს რანდომულ ლატარიას, სადაც თითო გამარჯვებულს ავლენს ყოველკვირეულად და გადასცემს 1 მლნ $. შტატის ყველა რეზიდენტი 18 წლის ზევით, ვინც მინიმუმ 1-ჯერ არის აცრილი, ავტომატურად ერთვება ლატარიაში.

12-დან 17 წლამდე ჩართულია ყოველკვირეულ 50 000$ გათამაშებაში, რომლითაც სწავლის თანხა დაიფარება. ლატარია 5 კვირა გაგრძელდება და 5 გამარჯვებული შეირჩევა.

დელავერი - 12-დან 17 წლამდე აცრილი რანდომულად მიიღებს სრულ დაფინანსებას სწავლისათვის. 18 წლის ზევით ნებისმიერი ერთ დოზით აცრილი მონაწილეობდა ლატარიაში, რომელიც თვე-ნახევარი გრძელდებოდა.

გუამი - ნებისმიერ სრულად აცრილ შტატის მოქალაქეს, ეძლევა ავტომატურად საშუალება მოიგოს 10 000$ და ლატარია გრძელდება თვე-ნახევარი.

ილინოისი - ყველა მინიმუმ ერთი დოზით აცრილი რეზიდენტი ავტომატურად ერთვება ლატარიაში. მოზრდილებიდან შესაძლოა 3-მა მოიგოს 1 მლნ ჯეკპოტი და 40-მა 100$ ქეში, ხოლო მოზარდებმა 150 000 $ ეკვივალენტის სწავლის დაფინანსება, გათვალისწინებული 20 გამარჯვებულზე. კონკრეტულ დათქმულ თარიღამდე აცრის შემთხვევაში, ასევე, დამატებითად გაზრდილია მოგების შანსები.

კენტუკი - მოზრდილები, მინიმუმ 1 დოზა აცრით იღებენ ლატარიის კუპონს. თამაშდება 3 მოგება, 1 მლნ $ ეკვივალენტი.

ლუიზიანა - ყოველ კვირა თამაშდება ჯანმრთელობის დეპარტამენტის ლატარია, 100 000 $ და გრანპრი 1 მლნ $. მოზარდებისთვის თამაშდება 9 ცალი 100 000 $-ის სწავლის დაფინანსება.

მერილენდი - დააწესა 2 მლნ $ ლატარიის გათამაშება.

მასაჩუსეტი - მინიმუმ 1 დოზით აცრილი მოზრდილებისთვის დააწესა 5 პრიზი, 1 მლნ $ ეკვივალენტის, ხოლო მოზარდებისთვის სწავლის დაფინანსება, 300 000 $ ეკვივალენტი.

ანალოგიური პრაქტიკაა მინესოტაში, ნევადაში, ნიუ მექსიკოში, ნიუ იორკში, ჩრდილოეთ კაროლინაში, ოჰაიოში, ორეგონში, ვირჯინიის კუნძულებზე, ვაშინგტონსა და დასავლეთ ვირჯინიაში.

ლატარიის გათამაშება დაწესებულია კანადაშიც (კვებეკი). ნებისმიერ 18 წლის ზევით მოზრდილს, ვისაც მიღებული აქვს ერთ დოზა ვაქცინა მაინც, შეუძლია მონაწილეობა მიიღოს და მოიგოს 150 000$, ხოლო სრულად აცრილს - 1 მლნ $.

12-17 წლის, მინიმუმ ერთი დოზით აცრილს საშუალება ეძლევა მოიგოს 10 000$-ის სწავლის დაფინანსება, ხოლო სრულად აცრისას - 20 000$-ის. მოგებულების გვარები კვირაში ერთხელ ჟღერდება.

იაპონია

ტოკიომ ახალგაზრდებისათვის ონლაინ ლატარიის სისტემა დააწესა.

ევროკავშირი

სლოვაკეთის პარლამენტმა ექსკლუზიურად აცრილებისთვის ლატარია დააწესა, რომელიც ყოველკვირეულია, 2 მლნ ევრო პრიზით. ასევე, ის ვინც სხვას დაარწმუნებს აცრაში, მიიღებს 30-დან 90 ევრომდე.

პოლონეთში აცრილები ავტომატურად რეგისტრირდებოდნენ ეროვნული ლატარიის პროგრამაში, რომელშიც იყო ყოველკვირეული და ყოველთვიური დიდი და მცირე ზომის პრიზები, ასევე, 2 ტოპ პრიზი - 200 000 ევრო.

გაამართლა თუ არა ვაქცინაციის ლატარიებმა და როგორია სხვადასხვა ქვეყნების გამოცდილება?

⭕1 მილიონი დოლარის ლატარიამ არ გააუმჯობესა COVID-19 ვაქცინაცია

ამერიკის სამედიცინო ასოციაციის ჟურნალში გამოქვეყნებულმა კვლევამ დაადგინა, რომ ლატარიებმა მნიშვნელოვანი გავლენა არ მოახდინა ვაქცინაციის პროცესის გაუმჯობესებაში. ოჰაიოში ვაქცინაციის მაჩვენებლების შედარებისას, სადაც მილიონიანი ლატარია გამოცხადდა მაისის შუა რიცხვებში, მკვლევარებმა დაასკვნეს, რომ ლატარიები არ არის დაკავშირებული ვაქცინაციის ზრდასთან. გაურკვეველია, რატომ შეიძლება იყოს ეს შედეგი, მაგრამ საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ექსპერტები ეჭვობენ, რომ ლატარიამ არ შეცვალა ხალხის რწმენა/დამოკიდებულებები ვაქცინების შესახებ.

⭕ COVID-19 ვაქცინის ლატარიები არ არის ეფექტური

ლატარიაზე დაფუძნებული COVID-19 ვაქცინაციის ბიძგები არაეფექტურია ვაქცინაციის მაჩვენებლების გაზრდაში. ბოსტონის უნივერსიტეტის მედიცინის სკოლის მკვლევარებმა სპეციალურად გადახედეს ოჰაიოს „Vax-a-Million“ ინიციატივას, რომლის თანახმადაც 12-დან 17 წლამდე ასაკის პაციენტებს სთხოვეს აცრილიყვნენ სრული კოლეჯის სტიპენდიის მოპოვების შანსის, ხოლო 18 წელზე უფროსი ასაკის პაციენტებს 1 მილიონ დოლარის სანაცვლოდ.

დასკვნა:

„ჩვენი შედეგები ვარაუდობს, რომ სახელმწიფოს დაფუძნებულ ლატარიებს აქვთ მცირე/შეზღუდული გავლენა ვაქცინების მოხმარების გაზრდაში. შესაბამისად, ის რესურსები, რომლებიც იხარჯება ვაქცინის ლატარიაში, შეიძლება უფრო წარმატებით იყოს ინვესტირებული იმ პროგრამებში, რომლებიც მიზნად ისახავს ვაქცინის დაბალი მიღების მიზეზებზე მუშაობას. მნიშვნელოვანია მკაცრად შეფასდეს სტრატეგიები, რომლებიც შექმნილია ვაქცინის ათვისების გაზრდის მიზნით“.

⭕ მილიონ დოლარიანმა ოჰაიოს COVID ლატარიამ ვერ მოახერხა ვაქცინაციის მაჩვენებლების გაზრდა

15 აპრილიდან 9 ივნისის ჩათვლით, ოჰაიოში COVID 19–ის ყოველდღიური ვაქცინაციის მაჩვენებელი 485–დან 101–მდე დაეცა ყოველ 100 000 ზრდასრულ მოსახლეზე, ხოლო ვაქცინის ლატარიის გარეშე ქვეყნის მასშტაბით (აშშ) 100 000 მოსახლეზე 700–დან 97 მდე. ოჰაიომაც და შეერთებულმა შტატებმა ოჰაიოს ლატარიის გამოცხადებამდე ყოველდღიური ვაქცინაციის მაჩვენებლების მნიშვნელოვანი შემცირება განიცადა (-8 ოჰაიოში 100000-დან vs -14 დანარჩენ ქვეყანაში).

12 მაისის ლატარიის გამოცხადების შემდეგ, COVID-19–ის ვაქცინაციის მაჩვენებლები მნიშვნელოვნად არ გაიზარდა ოჰაიოში (30 100 000 მოსახლეზე) ან აშშ–ის სხვა მცხოვრებს შორის (27 100 000–ზე). მაგრამ ყოველდღიური ვაქცინაციის მაჩვენებლების შემცირება მეტ-ნაკლებად შემცირდა როგორც ოჰაიოში, ასევე, დანარჩენ ქვეყანაში (ცვლილება, 6 - 100,000 ზე ოჰაიოში და 11 - 100,000–ზე სხვაგან).

ამ ზაფხულს, ამერიკის გარკვეული შტატები იბრძოდნენ ლატარიების შესაქმნელად, რათა წახალისებულიყო მოქალაქეების კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია. გუბერნატორთა ეროვნული ასოციაციის თანახმად, სულ 26 შტატმა შემოგვთავაზა გარკვეული სახის წახალისება, უმრავლესობამ გამოიყენა ლატარიის გათამაშება.

👉 10 მაისს, ოჰაიო გახდა პირველი შტატი, რომელმაც დაიწყო ყოველკვირეული ლატარია: შესთავაზა 1 მილიონი აშშ დოლარი შემთხვევით შერჩეულ 18 წელზე უფროსი ასაკის ვაქცინის მიმღებებს და ოთხწლიანი სრულ სტიპენდიას 18 წლამდე უფლებამოსილი მონაწილეებისთვის.

👉 ჯორჯიას შტატის გუბერნატორმა ბრაიან კემპმა უარი თქვა ლატარიის წამოწყებაზე. „ლატარიებმა არ იმუშავა სხვა შტატებში“, - თქვა მან პრესკონფერენციაზე 29 ივლისს.

👉 ზოგიერთ შტატში, მათ შორის ლუიზიანაში, ვაშინგტონში, მერილენდში და მიჩიგანში, ნათქვამია, რომ მათ დაინახეს ვაქცინაციის პროცესის ზრდა, რასაც ნაწილობრივ მიაწერენ თავიანთ შტატებში წამოწყებულ ლატარიას.

👉 კალიფორნიის ლატარია Vax for Win, რომელიც მოიცავდა დასასვენებელ საჩუქრებს და ბილეთებს ექვს გასართობ პარკეში, არ უბიძგებდა მოსახლეობას ვაქცინაციისთვის: შტატმა განიცადა 65%-იანი ვარდნა ყოველდღიური პირველი დოზის შვიდდღიან საშუალო მაჩვენებელზე.

👉 დასავლეთ ვირჯინიაში, ლატარიის გამოცხადების შემდეგ, ვაქცინაციის მაჩვენებლები კვლავ შემცირებას განაგრძობდა.

სულ რამდენიმე აკადემიური კვლევა განიხილავს თუ რა გავლენა იქონია რეალურად ლატარიამ ვაქცინაციის პროცესზე, კერძოდ:

Associated Press იტყობინება, რომ ოჰაიოს ლატარია თავდაპირველად მუშაობდა. „ვაქსი-მილიონი“ პროგრამის გამოცხადებიდან ერთი კვირის შემდეგ, ოჰაიოს იმ 16 წლის და უფროსი ასაკის ადამიანების რიცხვი 33%-ით გაიზარდა, რომლებმაც მიიღეს პირველადი COVID-19 ვაქცინა. მიუხედავად ამისა, შტატის ვაქცინაციის მაჩვენებლები გაცილებით დაბალია, ვიდრე აპრილსა და მარტში. ფაქტობრივად, ოჰაიომ დაასრულა თავისი ხუთკვირიანი ლატარია ივნისის შუა რიცხვებში და გუბერნატორმა აღნიშნა, რომ ვაქცინებში პირველი კვირის ნახტომი მოჰყვა ნაკლებად მოსალოდნელ შედეგებს.

ამერიკული სამედიცინო ასოციაციის ჟურნალში გამოქვეყნებული რეცენზირებული ნაშრომით, ბოსტონის უნივერსიტეტის მედიცინის სკოლის მკვლევარებმა გამოიყენეს CDC-ის მონაცემები ოჰაიოში ვაქცინაციის ყოველდღიური მაჩვენებლების შესადარებლად აპრილსა და ივნისს შორის.

ავტორები წერდნენ, რომ კვლევამ ვერ მოიპოვა მტკიცებულება, რომ ოჰაიოს გათამაშება ასოცირდება ვაქცინაციის გაზრდილ მაჩვენებლებთან. კვლევაში აღნიშნული იყო, რომ ოჰაიოს ლატარიის განცხადება დაემთხვა აშშ-ის სურსათისა და წამლის სააგენტოს მიერ 10 მაისს ვაქცინის მინიჭების გაფართოებას 12-დან 15 წლამდე მოზარდებში. ეს იყო ცვლილება, რომელიც მათ ვარაუდობდნენ, რომ შესაძლოა გავლენა იქონია მოზრდილთა ვაქცინაციაზეც.

კალიფორნიის უნივერსიტეტის მკვლევარების მიერ ჩატარებულმა სხვა კვლევამ აჩვენა, ოჰაიოს დემოგრაფიულად მსგავსი შტატების საკონტროლო ჯგუფის გამოყენებით, აჩვენა რომ ლატარიის პროგრამამ გაზარდა ვაქცინაციის მაჩვენებელი ოჰაიოში დაახლოებით 1,5%-ით.

კოვიდლატარიის გათამაშებამ 24%-ით გაზარდა ვაქცინაციის მაჩვენებლები ახალგაზრდებში

ვაშინგტონის ჯანდაცვის სახელმწიფო დეპარტამენტის (DOH) მონაცემები აჩვენებს, რომ ლატარიამ აცრები 24%-ით გაზარდა, რაც ყველაზე დიდი ზრდაა 18 წლამდე ახალგაზრდებში და ზრდა უტოლდება დაახლოებით 28,500 ვაშინგტონის ვაქცინაციას. ლატარია სახელწოდებით „Shot of a Lifetime” გუბერნატორმა ჯეი ინსლიმ და მისმა გუნდმა ივნისის დასაწყისში გამოაცხადა მილიონობით დოლარის პრიზით, მათ შორის, ოთხი $250,000 ფულადი პრიზით.

⭕ ექსპერტთა მოსაზრებით, მიჩიგანის COVID-19 ვაქცინის ლატარიამ შეიძლება მიიზიდოს ზოგი, მაგრამ არა ყველა

მიჩიგანის COVID-19 ვაქცინის გათამაშებებმა, რომელიც ფულადი პრიზებსა და კოლეჯის სტიპენდიებს ითვალისწინებდა, აიძულა ზოგიერთი ადამიანი აცრილიყო. 22 დღეში (9 ივნისიდან 30 ივნისამდე) 1-ლი ივლისის ლატარიის გამოცხადებამდე, იყო ვაქცინის 401 პირველი დოზა. გამოცხადებიდან 22 დღის განმავლობაში (ლი ივლისიდან 22 ივლისამდე) დაფიქსირდა პირველი დოზის 277 შემთხვევა.

ოკლენდის ოლქი გახდა მიჩიგანის ერთ-ერთი პირველი მხარე, რომელმაც მიაღწია 70%-იან ვაქცინაციის მიზანს (მინიმუმ ერთი დოზა 16 წლის და უფროსი ასაკისთვის). პარალელურად, შტატის ჯანდაცვის სამსახური 24 ივნისიდან 50 აშშ დოლარის სასაჩუქრე ბარათებს ურიგებდა მათ, ვინც პირველი დოზით აიცრებოდნენ.

ჩრდილოეთ კაროლინამ დაიწყო თავისი პირველი ლატარიის გათამაშება და ყოველ მეორე კვირაში ის გადასცემს 1 მილიონ დოლარს და 125,000 აშშ დოლარს სტიპენდიას ზრდასრულსა და მოზარდს, რომლებიც აიცრებიან.

ილინოისი ვაქცინირებულებს ლატარიის გათამაშებაში 10 მილიონ დოლარს სთავაზობს. ლატარია „ყველა გამარჯვებისთვის“ 10 მილიონ დოლარს გადასცემს შემდეგნაირად: 7 მილიონი აშშ დოლარს ფულადი ჯილდოს სახით მოზრდილთათვის და 3 მილიონ დოლარს სტიპენდიას ახალგაზრდებისთვის.

⭕ ზოგისთვის ფულადი სტიმულები მუშაობს, ზოგისთვის არა

პრეზიდენტმა ბაიდენმა მოუწოდა შტატებსა და ადგილობრივებს მეტი გააკეთონ ხალხის წახალისების მიზნით, რათა აიცრან, მათ შორის, გადაუხადონ 100 დოლარი ვაქცინაციის სანაცვლოდ. ბეისბოლის ბილეთებიდან დაწყებული მარიხუანას გაცემით დასრულებული და ლატარიებითაც კი, საერთო ჯამში 5 მილიონ დოლარამდე, აშშ-ში რამდენიმე კრეატიული ინსტრუმენტი გამოიყენეს ვაქცინაციის მისაღებად.

ფინანსურმა წახალისებამ განაპირობა ზოგიერთი ადამიანის ვაქცინაცია. ოჰაიოს განცხადებამ Vax-a-Million ლატარიის შესახებ გაზარდა ვაქცინაციის მაჩვენებელი 28%-ით ერთ კვირაზე ნაკლებ დროში, იტყობინება ოჰაიოს ჯანდაცვის დეპარტამენტი. ასევე, შტატმა წამოიწყო $100 წამახალისებელი პროგრამა, ისევე როგორც ნიუ მექსიკომ და კოლორადომ.

UCLA მკვლევარების მიერ ჩატარებული გამოკითხვების თანახმად, არავაქცინირებული პირების დაახლოებით მესამედმა თქვა, რომ მიიღებენ ვაქცინას ნაღდი ანგარიშსწორების სანაცვლოდ. მაგრამ ისეთ შტატებში, როგორიცაა არკანზასი, წამახალისებელი პროგრამების მიუხედავად ვაქცინაციის მაჩვენებელი დაბალი რჩება. და მიუხედავად იმისა, რომ სხვა შტატებში სტიმულს უკეთესი შედეგი ჰქონდა, მათი წარმატება ხშირ შემთხვევაში ხანმოკლე იყო, მათ შორის ოჰაიოს.

⭕ რა სახის შეღავათებია შეთავაზებული ვაქცინაციის სანაცვლოდ?

შეერთებული შტატების ზოგიერთი შტატი ატარებს ლატარიას ვაქცინირებული მცხოვრებლებისთვის დიდი ფულადი პრიზებით.

კალიფორნიის $116.5 მილიონიანი გეგმა შექმნილია იმისთვის, რომ მეტი ადამიანი წაახალისოს 15 ივნისამდე, როდესაც კოვიდთან დაკავშირებული შეზღუდვები მოიხსნება. ოცდაათმა ადამიანმა უკვე მოიპოვა 50,000 აშშ დოლარის პრიზი, კიდევ 10 კალიფორნიელი რიგშია $1,5 მილიონის მისაღებად. სახელმწიფო, ასევე, გასცემს 2 მილიონ 50 აშშ დოლარის სასაჩუქრე ბარათებს.

ბრიტანეთში, 18-დან 30 წლამდე ახალგაზრდებს შესთავაზეს ფასდაკლება კვებაზე და უფასო მგზავრობა.

სატრანსპორტო კომპანია Uber აგვისტოში გაუგზავნის შეხსენებებს მომხმარებლებს, რაც ხელს შეუწყობს მათ იმუნიზაციის მიღებას.

ლიბანში Uber–მა შესთავაზა ორი უფასო მგზავრობა ვაქცინაციის ერთ-ერთ ცენტრში. ბოლო კვირების განმავლობაში ქვეყანა ახალი ვარდნის მომსწრე გახდა, როდესაც ხალხი საწვავის დეფიციტის გამო გადაადგილებაშიც იზღუდებოდა.

მოსკოვში ყველას, ვინც მიიღებს პირველ ვაქცინის დოზას 11 ივლისამდე, ჩაერთვება გათამაშებაში: 1 მილიონი რუბლის (13,900 აშშ დოლარი) ღირებულების 5 მანქანა ყოველ კვირას.

ბიზნესის ჩართულობა პროცესში: ისრაელი ვაქცინირებულებს უფასო ლუდს სთავაზობს, ხოლო მალაიზიაში აცრილებს უფასო დესერტით უმასპინძლდებიან.

ჰონგ კონგში კი უძრავი ქონების დეველოპერი ვაქცინირებული ადამიანებისთვის 1,4 მილიონი დოლარის ღირებულების ბინას ათამაშებს.