აშშ-ის პრეზიდენტის დონალდ ტრამპისსა და რუსეთის ლიდერის ვლადიმერ პუტინის შეხვედრა ალასკაში შედგა და უკრაინაში მშვიდობა ჯერ არ დამყარებულა. თუმცა, ომის დასრულების ორი ყველაზე სავარაუდო ვარიანტი უკვე განიხილება.
„The Wall Street Journal“-ის (WSJ) ცნობით, უკრაინამ, შესაძლოა, ტერიტორია დაკარგოს, მაგრამ სუვერენული, თუმცა შემცირებული სახელმწიფო დარჩეს. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მას შეუძლია დაკარგოს როგორც ტერიტორია, ასევე, სუვერენიტეტი და კრემლის გავლენის სფეროში დაბრუნდეს.
„რა მოხდება ზუსტად და როდის, გაურკვეველია ალასკის შემდეგ, რომელმაც დიპლომატიური გარღვევის იმედები გაანადგურა“, - წერს გამოცემა.
WSJ იხსენებს, რომ პუტინმა უარყო აშშ-სა და ევროპის მოთხოვნა ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ და ამის ნაცვლად ნათლად განაცხადა, რომ ომს გააგრძელებს.
პუტინის მიზნებს შორისა, როგორც გამოცემამ აღნიშნა: რუსეთის პოლიტიკური გავლენის აღდგენა უკრაინაში, მოსკოვის გავლენის სფეროს აღდგენა აღმოსავლეთ ევროპაში და მისი, როგორც დიდი მსოფლიო ძალის სტატუსის აღდგენა. სწორედ ამ მიზეზით დაიწყო პუტინმა ომი 2022 წელს.
მიუხედავად იმისა, რომ რუსეთის მცდელობები კიევის აღების შესახებ სრულიად ჩაიშალა და ბრძოლის ველზე მხოლოდ მცირე წარმატებებს მიაღწია, უკრაინის იმედები, რომ ოკუპანტებს სრულად განდევნიდა, საკუთარი არმიის გამოფიტვის გამო, ასევე, გაქრა.
WSJ აღნიშნავს, რომ ეს ომის დასრულების ორ შესაძლო ვარიანტს ტოვებს და აი, რას გულისხმობენ ისინი და რაზეა დამოკიდებული.
უკრაინა შეეგუა იმ ფაქტს, რომ მას არ გააჩნია საკმარისი სამხედრო ძალა თავისი მიწების სრულად დასაბრუნებლად. უკრაინის პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ უკვე გამოაცხადა ტერიტორიულ მოლაპარაკებებზე მზადყოფნის შესახებ.
კიევი და ევროპული ქვეყნები აცხადებენ, რომ ისინი არასდროს აღიარებენ რუსეთის დაპყრობილ ტერიტორიებს იურიდიულად, თუმცა ნათლად განაცხადეს, რომ მზად არიან შეეგუონ უკრაინის ტერიტორიების რუსეთის მიერ ოკუპაციის რეალობას.
კიევისა და მისი ევროპელი პარტნიორებისთვის საუკეთესო სცენარი, სავარაუდოდ, რუსეთის შეზღუდვა იქნება იმ მიწებზე, რომლებიც უკვე ოკუპირებულია. კრემლი კი მთელ დონბასზე კონტროლის მოპოვებას დაჟინებით მოითხოვს.
მაგრამ მთავარი კითხვა ისაა, თუ რა მოხდება უკრაინის ტერიტორიის დარჩენილ 80%-თან დაკავშირებით.
კიევს და მის ევროპელ მოკავშირეებს სურთ, უზრუნველყონ დარჩენილი ტერიტორიების მომავალი უსაფრთხოება და სუვერენიტეტი ძლიერი უკრაინის სამხედრო თავდაცვისა და დასავლეთის უსაფრთხოების დახმარების გაერთიანებით. დიდი ბრიტანეთისა და საფრანგეთის ხელმძღვანელობით ე.წ. „ნებაყოფლობით კოალიციას“ სურს, თავისი ჯარების ნაწილი უკრაინაში განათავსოს, როგორც დამატებითი შემაკავებელი ფაქტორი რუსეთის მომავალი თავდასხმისგან.
ევროპელი ლიდერები იმედოვნებენ, რომ შეერთებული შტატები შეუერთდება უკრაინის უსაფრთხოების გარანტიების საკითხს და ბოლო დღეებში მათ წაახალისებს ტრამპის ღიაობა ამ საკითხთან დაკავშირებით. თუმცა, შეერთებული შტატების პოტენციური როლი ამ საკითხში ბუნდოვანი რჩება.
ასეთი შედეგი 1953 წელს კორეის ომის დასასრულს მოგაგონებთ, რის შედეგადაც ნახევარკუნძული გაყოფილი დარჩა, სამხრეთ კორეა კი მას შემდეგ დაცული იყო, განსაკუთრებით აშშ-ის მიერ.
„თუმცა, პუტინისთვის კორეის მსგავსი შედეგი ისტორიული წარუმატებლობის ტოლფასი იქნებოდა“, - წერს გამოცემა.
ჟურნალისტებმა განმარტეს, რომ ამ გზით პუტინი უკრაინის ტერიტორიის 20%-ს მიიღებდა - მისი ზოგიერთი ტერიტორია ნანგრევებად გადაიქცეოდა, მაგრამ ის სამუდამოდ დაკარგავდა უკრაინის უმეტეს ნაწილს და უყურებდა, თუ როგორ იცავდნენ დასავლური ჯარები ქვეყანას, რომელსაც ის ძმურს უწოდებს.
უკრაინისთვის ყველაზე დიდი საფრთხე მხოლოდ აღმოსავლეთისა და სამხრეთის დაკარგვა არ არის. დარჩენილი ტერიტორიები ვერ გაუძლებს მესამე რუსულ შეჭრას, 2014 და 2022 წლების თავდასხმების შემდეგ. ამ საფრთხემ შეიძლება აიძულოს კიევი, პატივი სცეს მოსკოვის სურვილებს მისი ლიდერობისა და პოლიტიკის მიმართ, როგორც ქვეყნის შიგნით, ასევე, მის ფარგლებს გარეთ.
ასეთი შედეგი გადარჩენილ უკრაინას რუსეთის პროტექტორატად გადააქცევდა, რაც კაპიტულაციის ტოლფასი იქნებოდა იმ ქვეყნისთვის, რომელიც დემოკრატიის განმტკიცებასა და ევროპასთან ინტეგრაციას ცდილობს. სწორედ ამის თავიდან აცილებას ცდილობენ უკრაინელები.
პუტინისთვის კაპიტულაციის პირობების მისაღწევად ბრძოლის ველი ერთადერთი გზაა. მიუხედავად იმისა, რომ რუსული ძალები შეზღუდულ წარმატებებს აგრძელებენ, მათი მთავარი მიზანი უკრაინის არმიის დასუსტება და ქვეყნის ბრძოლის ნების შესუსტებაა.
3.5 წლიანი დაუნდობელი ომის შემდეგ, უკრაინული ჯარები დაღლილები, რიცხობრივად ჩამორჩენილები და საკუთარი გენერლებით უკმაყოფილოები არიან. თუმცა, ისინი ბრძოლას აგრძელებენ. ომის ბუნება, რომელშიც სულ უფრო მეტად დომინირებენ დრონები, თავდაცვას განსაზღვრავს და არა შეტევას.
ანალიტიკოსების უმეტესობა მიიჩნევს, რომ რუსეთის უპირატესობა ჯარების რაოდენობითა და ფინანსური რესურსებით მის სამხედრო ძალისხმევას უფრო მდგრადს ხდის, ვიდრე უკრაინისას.
„მაგრამ ამ ომის ისტორია აჩვენებს, რომ უკრაინამ აჩვენა ადაპტაციისა და გადარჩენის უნარი“, - განაცხადა მაიკლ კოფმანმა, ვაშინგტონის ანალიტიკური ცენტრის, კარნეგის საერთაშორისო მშვიდობის ფონდის სამხედრო ექსპერტმა.